Branding (xây dựng thương hiệu) là quá trình tạo dựng và phát triển hình ảnh, giá trị, và niềm tin của một thương hiệu trong tâm trí khách hàng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ branding là gì, tầm quan trọng của nó, và các bước để xây dựng một thương hiệu mạnh.
Branding (hay còn gọi là xây dựng thương hiệu) không chỉ đơn thuần là tạo ra một cái tên hay một logo đẹp. Đó là cả một quá trình phức tạp và liên tục, bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, nhằm mục đích xây dựng và phát triển một thương hiệu mạnh.
Các bạn các hoạt động chính trong branding:
Nói một cách đơn giản, branding là cách bạn kể câu chuyện về thương hiệu của mình, là cách bạn thể hiện giá trị cốt lõi và tạo ra sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh. Branding là những hành động cụ thể bạn thực hiện để khách hàng nhớ đến, yêu thích và tin tưởng vào thương hiệu của bạn.
Tổng quan về Branding
Thương hiệu (Brand) không chỉ là một cái tên, một logo hay một sản phẩm hữu hình. Thương hiệu là một khái niệm trừu tượng, bao gồm toàn bộ những cảm xúc, suy nghĩ và liên tưởng mà khách hàng có khi nhắc đến một sản phẩm, dịch vụ, hay công ty. Những cảm xúc này có thể tích cực (như tin tưởng, yêu thích), tiêu cực (như thất vọng, không hài lòng) hoặc trung lập.
Thương hiệu còn có thể hiểu là:
Ví dụ: Khi nhắc đến xe Volvo, người ta thường nghĩ đến sự an toàn. Đó chính là một phần quan trọng trong thương hiệu của Volvo.
Nhìn nhận chung về Brand
Nhận diện thương hiệu (Brand Identity) là tất cả những yếu tố hữu hình, có thể nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được, giúp khách hàng phân biệt thương hiệu này với thương hiệu khác. Nói cách khác, đây là cách mà thương hiệu “hiện ra” trước mắt công chúng.
Các yếu tố của nhận diện thương hiệu bao gồm:
Tổng quan về nhận diện thương hiệu
Brand (thương hiệu), Branding (xây dựng thương hiệu) và Brand Identity (nhận diện thương hiệu) là ba khái niệm dễ bị nhầm lẫn, nhưng thực tế chúng có ý nghĩa khác nhau:
Đặc điểm | Brand (Thương hiệu) | Branding (Xây dựng thương hiệu) | Brand Identity
(Nhận diện thương hiệu) |
Định nghĩa | Là tổng thể những cảm nhận, suy nghĩ, liên tưởng mà khách hàng có về một sản phẩm, dịch vụ, hoặc công ty. Là hình ảnh của doanh nghiệp trong tâm trí khách hàng. | Là quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu, bao gồm tất cả các hoạt động nhằm tạo ra nhận thức, cảm xúc tích cực và sự khác biệt cho thương hiệu trong tâm trí khách hàng. | Là tập hợp các yếu tố hữu hình, có thể nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được, giúp khách hàng phân biệt thương hiệu này với thương hiệu khác. |
Tính chất | Vô hình (cảm nhận, suy nghĩ, liên tưởng) | Hành động (quá trình xây dựng và phát triển) | Hữu hình (có thể nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được) |
Ví dụ | Sự tin tưởng, yêu thích, ngưỡng mộ (hoặc ngược lại) mà khách hàng dành cho một thương hiệu. Ví dụ: Sự an toàn của Volvo, sự sáng tạo của Apple, sự tiện lợi của Grab. | Nghiên cứu thị trường, xác định giá trị cốt lõi, thiết kế logo, truyền thông, quảng cáo, chăm sóc khách hàng… Ví dụ: Apple đầu tư vào thiết kế, quảng cáo, trải nghiệm người dùng… | Logo, màu sắc, kiểu chữ, bao bì, website, ấn phẩm văn phòng, đồng phục, biển hiệu… Ví dụ: Logo quả táo cắn dở của Apple, màu xanh lá cây của Starbucks, font chữ đặc trưng của Coca-Cola. |
Mục đích | Tạo dựng hình ảnh, vị thế của doanh nghiệp trong tâm trí khách hàng. | Xây dựng nhận thức, cảm xúc tích cực và sự khác biệt cho thương hiệu. | Giúp khách hàng dễ dàng nhận biết và ghi nhớ thương hiệu. |
Vai trò | Là “cái đích” mà doanh nghiệp muốn hướng tới. | Là “con đường” để đạt được “cái đích” đó. | Là “phương tiện” để đi trên “con đường” đó. |
Branding (xây dựng thương hiệu) không chỉ đơn thuần là “làm cho đẹp mắt”, mà còn là yếu tố then chốt quyết định sự thành bại của một doanh nghiệp. Dưới đây là những vai trò quan trọng của branding:
Logo giống như “gương mặt” của thương hiệu, là thứ đầu tiên khách hàng nhìn thấy. Một logo tốt cần đơn giản để dễ nhớ, độc đáo để không bị nhầm lẫn, phù hợp với thông điệp của thương hiệu và linh hoạt để dùng được ở nhiều nơi, nhiều kích cỡ.
Hình dạng của logo (tròn, vuông, tam giác,…) và phong cách thiết kế (cổ điển, hiện đại,…) sẽ tạo ra những cảm xúc khác nhau. Ví dụ, hình tròn thường tạo cảm giác thân thiện, còn hình vuông tạo cảm giác ổn định. Đường nét mềm mại thường gợi sự nữ tính, trong khi đường nét góc cạnh lại gợi sự mạnh mẽ.
Màu sắc có thể tác động đến cảm xúc của chúng ta. Ví dụ, màu đỏ thường khiến ta cảm thấy nhiệt huyết, còn màu xanh lá cây lại mang đến cảm giác thư thái. Vì vậy, khi chọn màu cho thương hiệu, bạn cần hiểu ý nghĩa của từng màu, chọn màu phù hợp với tính cách thương hiệu và dùng màu đó một cách nhất quán.
Website không chỉ là “cửa hàng online”, mà còn là “bộ mặt” của thương hiệu trên internet, là nơi khách hàng tìm hiểu về bạn, tương tác với bạn và xây dựng mối quan hệ với bạn. Một website chuyên nghiệp cần:
Nói cách khác, website là một công cụ đa năng, vừa là kênh bán hàng, vừa là kênh truyền thông, vừa là kênh chăm sóc khách hàng, và hơn thế nữa.
Bao bì sản phẩm không chỉ có chức năng bảo vệ, mà còn là cơ hội đầu tiên để tương tác trực tiếp với khách hàng. Một bao bì ấn tượng cần phải đẹp mắt và thu hút để tạo ấn tượng ban đầu tốt. Thiết kế chuyên nghiệp thể hiện sự đầu tư và tôn trọng khách hàng.
Hơn nữa, bao bì phải phù hợp với sản phẩm và thương hiệu, từ màu sắc, hình ảnh, chất liệu cho đến kiểu dáng. Thông tin trên bao bì cần đầy đủ về sản phẩm, cách sử dụng và thành phần. Cuối cùng, bao bì cần tiện lợi, dễ dàng sử dụng và bảo quản.
Tuy nhỏ bé, nhưng danh thiếp lại là công cụ giao tiếp quan trọng trong kinh doanh. Danh thiếp giúp bạn giới thiệu bản thân và doanh nghiệp một cách chuyên nghiệp. Thiết kế của danh thiếp cần phải chuyên nghiệp, thống nhất với bộ nhận diện thương hiệu. Chất lượng in ấn cũng rất quan trọng, chất liệu tốt và màu sắc rõ nét sẽ tạo ấn tượng tốt hơn. Danh thiếp cần cung cấp đầy đủ thông tin:
Sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi không chỉ là những câu khẩu hiệu “cho có”, mà chúng chính là “kim chỉ nam”, là nền tảng định hướng cho mọi hoạt động branding của doanh nghiệp. Chúng giúp xác định rõ doanh nghiệp là ai, đang làm gì, vì ai, và sẽ đi về đâu. Nhờ có những yếu tố này, mọi chiến lược, chiến dịch, thông điệp truyền thông, thiết kế… đều sẽ có một “khung” để dựa vào, đảm bảo tính nhất quán và tập trung, tránh tình trạng “mỗi thứ một phách”, gây khó hiểu cho khách hàng.
Định vị thương hiệu (Brand Positioning) là một phần quan trọng, không thể thiếu trong quá trình branding (xây dựng thương hiệu). Nếu branding là “xây nhà”, thì định vị thương hiệu chính là “xác định vị trí” của ngôi nhà đó trên bản đồ, là quyết định xem ngôi nhà đó sẽ “nằm” ở đâu trong tâm trí khách hàng so với những “ngôi nhà” khác (đối thủ cạnh tranh). Việc định vị đúng đắn sẽ giúp thương hiệu nổi bật, dễ nhớ và tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.
Quá trình định vị thương hiệu bao gồm:
Tính cách và giọng nói thương hiệu là cách mà thương hiệu “giao tiếp” và “tương tác” với khách hàng, giống như cách một con người thể hiện bản thân. Việc xây dựng tính cách và giọng nói thương hiệu nhất quán, phù hợp sẽ giúp tạo ra sự kết nối cảm xúc với khách hàng, khiến họ cảm thấy gần gũi và tin tưởng hơn.
Ví dụ, một thương hiệu thời trang dành cho giới trẻ có thể chọn tính cách năng động, trẻ trung và giọng nói thân thiện, hài hước. Trong khi đó, một công ty luật có thể chọn tính cách chuyên nghiệp, đáng tin cậy và giọng nói trang trọng, lịch sự.
Những yếu tố, thành phần đóng góp tạo nên Branding
Nghiên cứu thị trường và đối thủ là bước đầu tiên và quan trọng trong quy trình xây dựng thương hiệu. Việc này cung cấp thông tin tổng quan và chi tiết về lĩnh vực kinh doanh mà bạn tham gia. Mục đích chính là thu thập thông tin đầy đủ, chính xác, làm cơ sở cho việc ra quyết định ở các giai đoạn sau.
Các công việc cần thực hiện trong bước này bao gồm:
Sau khi đã có đầy đủ thông tin từ bước nghiên cứu thị trường, giai đoạn này sẽ giúp bạn xác định rõ bạn muốn đạt được điều gì thông qua việc xây dựng thương hiệu (mục tiêu) và làm thế nào để đạt được những điều đó (chiến lược). Đây là bước quan trọng để đảm bảo rằng mọi nỗ lực branding của bạn đều có định hướng rõ ràng và mang lại hiệu quả cao nhất.
Các công việc chính bao gồm:
Và các chiến lược khác tùy thuộc vào sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp.
Đây là giai đoạn chuyển đổi giá trị cốt lõi, tính cách thương hiệu từ dạng ý tưởng thành yếu tố hữu hình. Mục đích là tạo ra một “diện mạo” độc đáo, nhất quán và chuyên nghiệp, giúp khách hàng dễ dàng nhận biết và ghi nhớ.
Các công việc chính bao gồm:
Khi đã có bộ nhận diện thương hiệu, bước tiếp theo là truyền thông thương hiệu đến khách hàng mục tiêu. Đây là quá trình đưa thông điệp của thương hiệu đến với công chúng, tạo ra sự nhận biết, hiểu biết và yêu thích đối với thương hiệu.
Các công việc chính bao gồm:
Quản trị thương hiệu là quá trình liên tục theo dõi, đánh giá và điều chỉnh các hoạt động branding để đảm bảo thương hiệu luôn được thể hiện một cách nhất quán và hiệu quả.
Các công việc chính bao gồm:
Sơ đồ về quy trình xây dựng Branding
Branding là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần lưu ý:
Dưới đây là một số ví dụ về các thương hiệu đã xây dựng branding thành công, tạo được ấn tượng mạnh mẽ trong tâm trí khách hàng :
Nói đến Apple là người ta nghĩ ngay đến sự sang chảnh, công nghệ xịn sò và dễ dùng. Họ không chỉ bán đồ công nghệ, mà bán cả một cái “gu” sống hiện đại, đẳng cấp. Từ cái logo quả táo cắn dở ai cũng nhận ra, đến mấy cái cửa hàng thiết kế đẹp như bảo tàng, rồi trải nghiệm dùng iPhone, Macbook mượt mà… tất cả đều “ăn khớp” với nhau, tạo nên một thương hiệu Apple không lẫn đi đâu được. Người ta nhớ đến Apple vì cái “chất” riêng, vì sự khác biệt, và vì cảm giác “sành điệu” khi dùng đồ Apple.
Khách hàng nhớ đến Apple về sự sang xịn
Chắc chắn ai cũng từng uống Coca-Cola rồi đúng không? Nhưng bạn có để ý là Coca-Cola đâu chỉ bán nước ngọt. Họ bán cả niềm vui, sự tươi trẻ, những khoảnh khắc chia sẻ cùng bạn bè, gia đình. Cứ nhìn quảng cáo của Coca-Cola mà xem, toàn cảnh vui vẻ, rộn ràng.
Cái màu đỏ rực rỡ, logo chữ viết tay quen thuộc, thông điệp “Mở cửa hạnh phúc”… tất cả tạo nên một Coca-Cola gần gũi, thân thiện, lúc nào cũng mang đến cảm giác tích cực. Người ta nhớ đến Coca-Cola vì cái hương vị quen thuộc, vì những kỷ niệm tuổi thơ, và vì cảm giác vui vẻ mà nó mang lại.
Coca-Cola quen thuộc với hình ảnh gắn kết giữa người với người
Nike thì quá nổi tiếng trong giới thể thao rồi. Họ không chỉ bán giày dép, quần áo thể thao, mà bán cả tinh thần “Just Do It” – cứ mạnh mẽ tiến lên, vượt qua mọi giới hạn. Nike “chọn mặt gửi vàng” toàn vận động viên nổi tiếng, làm quảng cáo thì đầy cảm hứng. Cái logo “Swoosh” đơn giản mà cực kỳ mạnh mẽ, slogan “Just Do It” ngắn gọn mà truyền lửa… tất cả tạo nên một Nike đầy khí chất thể thao, năng động. Người ta nhớ đến Nike vì chất lượng sản phẩm, vì sự thoải mái khi vận động, và vì cái tinh thần “không gì là không thể” mà họ truyền tải.
Thương hiệu Nike mang tinh thần của niềm tin
Xiaomi thì lại đi một con đường khác. Họ không “sang chảnh” như Apple, mà tập trung vào chất lượng tốt, giá cả phải chăng. Xiaomi biết cách chiều lòng fan, tạo ra một cộng đồng “Mi Fan” cực kỳ trung thành. Logo của Xiaomi mới được đổi gần đây, nhìn mềm mại hơn, bớt “cứng” hơn trước. Người ta nhớ đến Xiaomi vì sản phẩm “ngon – bổ – rẻ”, vì sự đổi mới liên tục, và vì cảm giác “vừa túi tiền” mà vẫn được dùng đồ công nghệ xịn.
Xioami nổi tiếng với giá rẻ so với chất lượng
Ở Việt Nam thì có Thế Giới Di Động là một ví dụ hay về branding. Họ phủ sóng cửa hàng khắp mọi nơi, nhân viên thì nhiệt tình, màu vàng – đen nổi bật. Mấy năm gần đây logo cũng được làm mới cho trẻ trung hơn. Người ta nhớ đến Thế Giới Di Động vì sự tiện lợi, vì mua điện thoại, đồ công nghệ gì cũng có, và vì cái phong cách phục vụ nhanh nhẹn, vui vẻ.
Thế Giới DI động là địa điểm tin cậy khi mua sản phẩm công nghệ
Viettel cũng có cú “lột xác” thương hiệu khá ấn tượng. Họ thay đổi logo, chuyển sang màu đỏ trắng, slogan cũng mới mẻ hơn. Viettel giờ không chỉ là nhà mạng nữa, mà muốn hướng đến công nghệ số, “kiến tạo xã hội số”. Người ta nhớ đến Viettel vì sự phủ sóng rộng khắp, dịch vụ viễn thông ổn định, và giờ thì cả những nỗ lực chuyển đổi số nữa.
Viettel là một trong những đơn vị đi đầu trong mảng viễn thông và công nghệ
Nokia thì lại là một câu chuyện khác, họ thay đổi logo hoàn toàn, không còn chút “dấu vết” gì của Nokia ngày xưa. Lý do là vì Nokia giờ đã khác rồi, họ tập trung vào hạ tầng mạng, không còn làm điện thoại nữa. Đây là một bước đi táo bạo, cho thấy Nokia muốn “tái sinh”, làm lại từ đầu trong một lĩnh vực hoàn toàn mới. Người ta nhớ đến Nokia vì sự thay đổi này, vì sự “lột xác” để thích nghi với thời đại mới.
Nokia thương hiệu lâu đời nay đã thay đổi logo và cách branding
Tóm lại, branding không chỉ là vẻ bề ngoài hào nhoáng, mà là cả một quá trình xây dựng câu chuyện và giá trị riêng cho thương hiệu. Một thương hiệu mạnh không chỉ giúp bạn bán được hàng, mà còn tạo dựng được mối quan hệ bền vững với khách hàng. Nếu bạn muốn thương hiệu của mình “ghi điểm” trong lòng khách hàng, đừng bỏ qua việc đầu tư vào branding ngay từ hôm nay nhé!
Xem thêm:
_ About us
© All Copyright 2024 by THINKDIGITAL
PRIVACY POLICY
Do Not Sell/Share My Personal Information
Limit the Use of My Sensitive Personal Information
Our mission is to build an ecosystem of digital products & services to help customers be more innovative, effective, successful in Marketing & Sales.